Apstrakt: U radu je prikazana uloga narodnih (katoličkih) sveštenika sa područja Istre i Kvarnerskog primorja koji su dali doprinos borbi protiv fašizma i nacizma. Zasnovan na relevantnoj literaturi, arhivskoj građi i periodici, ovaj rad pruža novi pogled na korene antifašističkog duha u pomenutim krajevima.

Ključne reči: Istra, Kvarnersko primorje, Drugi svetski rat, katolička crkva, sveštenici

Rezime

Period Drugog svetskog rata bio je posebno buran za područje Istre i Kvarnera. S jedne strane, to je bio rezultat značajnih i obimnih vojnih operacija koje su se vodile dok je, s druge strane, predstavljao posledicu multinacionalnog i multikulturalnog karaktera tog područja, pri čemu je uloga Katoličke crkve bila daleko od zanemarljive. Imajući to u vidu, rad pruža pregled uloge i aktivnosti katoličkih sveštenika na području Istre i kvarnerske obale tokom i neposredno nakon Drugog svetskog rata, uz poseban naglasak na njihovu antifašističku delatnost. Kroz takvo poređenje, rad uočava osobnosti crkvene uloge u Istri i Kvarneru tokom antifašističke borbe. U svojoj analizi, autorka se oslanja na objavljenu literaturu, periodične publikacije i arhivske izvore koji služe kao osnova za procenu značaja dela „običnog“ ili nižeg sveštenstva u oslobađanju Istre i kvarnerske obale od italijanskog fašizma i nemačkog nacizma. S obzirom na navedeno, rad nudi novu, jasniju predstavu o posvećenosti velikog dela nacionalnog sveštenstva i njegovom angažmanu u antifašističkoj borbi, koja je u velikoj meri oblikovala trajni antifašistički duh ovog regiona.