Apstrakt: U članku se na osnovu dostupne arhivske građe i relevantne literature daje pregled ekonomskih ulaganja jugoslovenske federacije i Republike Srbije u Kosovo i Metohiju, kao autonomnu oblast, odnosno pokrajinu, od kraja Drugog svetskog rata do 70-tih godina 20. veka. Na osnovu analiza rada nadležnih partijskih i državnih tela, opisan je politički uticaj vrha jugoslovenske federacije na usvajanje i sprovođenje dugoročno neodrživih i populističkih mera koje su imale za cilj očuvanje mira na Kosovu i Metohiji.

Ključne reči: Albanci, Kosovo i Metohija, Srbija, Jugoslavija, Josip Broz Tito, politički odnosi, privredne investicije, Savez komunista Jugoslavije

Rezime: Jugoslavija je iz Drugog svetskog rata izašla sa velikim materijalnim gubicima, pa je nova, komunistička vlast, bila primorana da pojačano ulaže u ekonomsku izgradnju. U drugoj polovini 50-ih godina 20. veka ekonomske investicije jugoslovenske federacije i Republike Srbije u Kosovo i Metohiju počele su da rastu. Tokom perioda 1966–1970. jugoslovenska federacija je od Svetske banke uzela oko 94,3 miliona dolara zajma za razvoj Kosova i Metohije, što je iznosilo oko 21,5% od ukupne visine kredita podignutih za razvoj svih nerazvijenih oblasti. Novac je, takođe, davala Republika Srbija koja je od 1965. do 1970. godine u Kosovo i Metohiju investirala 60 milijardi dinara iz republičkog budžeta i oko 30 milijardi dinara preko bankarskih kredita. Autonomna pokrajina Kosovo i Metohija nije bila u obavezi da daje novac na ime bilo kakvog republičkog doprinosa. Ipak, ni izrazito popustljiva državna politika prema nacionalnim zahtevima nije popravila ekonomsku situaciju: privredni gubici Pokrajine su tokom 1968. bili veći za oko 436% u odnosu na prethodnu godinu. Krajem 60-ih godina 20. veka Josip Broz Tito je potvrdio nameru jugoslovenske federacije da i dalje investira u razvoj Kosova i Metohije, uprkos narastajućem nezadovoljstvu razvijenih republika koje su smatrale da time oštećuju sopstveni progres. Formiranje Saveza komunista Kosova i promena imena Kosova i Metohije u Socijalističku Autonomnu Pokrajinu Kosovo, što je kodifikovano dotad nepoznatim rešenjima u ustavnoj praksi, nisu popravili elementarnu ekonomsku održivost Pokrajine. Jaz u razvijenosti se iz godine u godinu povećavao, bez obzira na svu pomoć koja se sa nivoa jugoslovenske federacije, Republike Srbije i ostalih jugoslovenskih republika slivala u pokrajinski budžet.