Tokovi istorije 3/2019

Rezime

Vera Gudac Dodić 

Starenje u Srbiji u 20. veku: rodna perspektiva 

Apstrakt:  U tekstu su naznačena neka istraživačka pitanja vezana za rodne aspekte starosti. Date su osnovne napomene o ubrzanom demografskom starenju, istorijski osvrt na procese starenja u Srbiji i ukazano je na polnu neravnotežu među starijim stanovništvom, odnosno na feminizaciju starosti. Predstave i percepcije starosti i starijih ženskih osoba, kao i njihovo predstavljanje na domaćem filmu takođe su deo ovog rada. 

Ključne reči: demografsko starenje, feminizacija starosti, žene trećeg životnog doba, predstavljanje starosti 

Ubrzani procesi demografskog starenja u Srbiji smeštaju je među države sa najstarijom populacijom u Evropi. Stanje u kojem gotovo petina stanovnika ima više od 65 godina života značajno determiniše ukupan razvoj društva u Srbiji i ima snažne ekonomske i socijalne implikacije. U tom kontekstu, sve je veći značaj proučavanja starosti iz različitih perspektiva, posledica i ishoda starenja. U ovom radu naznačena su pojedina istraživačka pitanja vezana za rodne aspekte starenja. Masovni mediji značajno utiču na oblikovanje društvene slike o starima. Istovremeno, medijske prestave žena trećeg doba često podržavaju različite stereotipe ili ih pak projektuju. Prezentacija starijih žena na filmu u tekstu se posmatra u nekoliko nasumično izabranih filmova srpske i jugoslovenske kinematografije. Sadržaji u kojima se sreću filmski likovi žena trećeg doba nude različite slike starosti. Figure starijih žena uglavnom su bile na marginama filmskog narativa, ali su nekad iskazane kroz veoma kompleksne likove.